ژاپن کشوری باستانی، پر رمز و راز با فرهنگی غنی است. آداب و رسوم ژاپنی‌ها بسیار پیچیده و شاید کمی عجیب و غریب است. در واقع آنها شبیه هیچ ملت یا قوم دیگری نیستند؛ پس چه دلیلی، افراد زیادی را در مناطق مختلف جهان به سوی دکوراسیون ژاپنی متمایل کرده است؟ پاسخ این سوال در نظم و سادگی دکوراسیون ژاپنی است. مردم ژاپن در تمام امور زندگی خود به نظم و ترتیب و ایجاد هارمونی اهمیت بسیاری می‌دهند، تا آنجا که حتی متضاد هر چیزی را به‌عنوان متعادل‌سازنده آن می‌نگرند. چنان که روز و شب در تکامل و توالی یکدیگرند. هر عنصری در دکوراسیون ژاپنی با تفکر و تعمق بسیار انتخاب می‌شود.
رنگ‌ها به‌صورت خالص و به تعداد کم در هر محیط دیده می‌شود. ژاپنی‌ها معمولا از رنگ‌های خنثی و گروه‌های رنگی محدودی استفاده می‌کنند. رنگ سفید و سیاه و همچنین قرمز خالص، صورتی، آبی و سبز در سبک ژاپنی کاربرد زیادی دارد. علاوه بر رنگ، بافت اشیاء دارای اهمیت بسیاری است. برای تاکید بیشتر، از بافت‌های متضاد در تلفیق با یکدیگر استفاده می‌شود، بافت نرم در کنار بافت زبر، براق در کنار مات و صاف و برجسته در کنار هم نقطه‌ای کانونی را برای ناظر فراهم می‌کند.
از عناصر طبیعی مانند چوب و سنگ در خانه‌های ژاپنی استفاده زیادی می‌شود. انواع پارچه و کاغذهای ساخته شده از ساقه برنج، چینی‌های اصیل، گیاهان طبیعی و ... در دکوراسیون ژاپنی اهمیت بسیاری دارند.
اگر قصد دارید منزلتان را به سبک دکوراسیون ژاپنی دربیاورید، اولین توصیه رهایی از لوازم اضافی و زدودن هرگونه شلوغی است. وضعیت انبار و کمدها و کابینت‌ها را بررسی و وسایلی را که واقعا لازم ندارید حذف کنید؛ می‌توانید این وسایل را بفروشید یا به کسی هدیه دهید یا حتی کاربرد دیگری برای استفاده از آن بیابید. پس از این مرحله نوبت آن است که مهمترین عامل در دکوراسیون ژاپنی را وارد منزلتان کنید. در واقع آنچه ما ایرانی‌ها باید از سبک ژاپنی یاد بگیریم نظم و ترتیب است. این نظم و ترتیب تنها در چیدمان ظاهری خانه نیست، بلکه باید در هر گوشه از منزل رعایت شود.
انتخاب مبلمانی با رنگ‌های خنثی و طبیعی با اشکالی ساده و بدون پیچیدگی، ساخته‌شده از مواد طبیعی، حداقل گام برای نزدیک شدن به سبک ژاپنی است. البته تغییر معماری داخلی منزل همیشه امکان‌پذیر نیست؛ ولی اگر امکان تغییراتی بیشتر در چیدمان یا خرید چند وسیله را دارید، حتما از نکات مثبت معماری ژاپنی استفاده کنید. انتخاب درهای کشویی و بازشوهای متعدد، نه تنها در بیشتر شدن مساحت منزل موثرند بلکه مشکلات چیدمان و تردد در مسیرها را نیز حل می‌کنند. به‌طور مثال در اتاق‌خوابی به مساحت 9 تا 12 متر، قرار دادن یک تخت‌خواب دو نفره، میز آرایش و صندلی آن، پاتختی و احتمالا چند وسیله کوچک دیگر حتی اگر امکان‌پذیر باشد، مشکلات فراوانی در تردد و استفاده از کمدهای دیواری یا کشوها و وسایل به‌وجود می‌آورد، بنابراین سبک ژاپنی در اتاق‌خواب‌های کوچک بسیار موثر است.
در سبک ژاپنی، معمولا وسایل دارای چند کاربرد هستند که باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شوند. درهای کشویی کمدها مشکل کمبود فضای کافی برای بازشوها را حل می‌کنند. مبلمان کوتاه ژاپنی با افزایش ارتفاع دید فضا را بازتر و بزرگ‌تر از آنچه هستند نشان می‌دهند. برای کف‌پوش سطوح سخت، از پارکت‌های چوبی، سنگ یا سرامیک براق استفاده کنید. اگر امکان تعویض کف‌پوش‌ها را ندارید، برای پوشش نرم اتاق‌ها فرش یا موکت‌های ساده با نقوش کم و بزرگ را انتخاب کنید.
طرح محبوب دکوراسیون ژاپنی شکوفه گیلاس است، این طرح روی دیوارها، پارچه‌ها، باسمه‌ها و ظروف استفاده می‌شود. به‌جای نقاشی‌های سیاه و سفید ژاپنی روی کاغذهای ساخته‌شده از ساقه برنج، می‌توانید روی حصیرهای بسیار ظریف که در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف در بازار موجود است نقاشی‌هایی با طرح‌ها و موضوعات ایرانی بکشید، اگر با هنر نقاشی آشنایی ندارید، از روش‌هایی مانند استنسیل یا مهرهای مختلف استفاده کنید. ژاپنی‌ها نیز مانند ایرانیان به خوشنویسی علاقه بسیاری دارند. اگر به تابلوهای خوشنویسی علاقه دارید انواع بدون تذهیب و نوشته شده روی کاغذهای ساده را انتخاب کنید. در کنار هم قرار دادن خط فارسی و خط ژاپنی نیز کاری نوگرایانه و بدیع خواهد بود.
ژاپنی‌ها معمولا برای هر اتاق نقطه کانونی به‌خصوصی را در نظر نمی‌گیرند، بلکه لوازم مورد‌علاقه خود را به‌صورت مجموعه در اتاق‌ها می‌چینند. این مجموعه‌ها شامل وسایلی مانند ظروف، گیاهان سبز، صنایع دستی و حتی سنگ یا قطعات چوب است. نظم هندسی در دکوراسیون ژاپنی کاملا قابل مشاهده است. اگر مجموعه‌ها را به‌صورت فرد استفاده کنید، نشانگر نزدیکی به طبیعت و نظم خواهد بود. از این قانون پیروی کرده و عناصر ایرانی مورد نظرتان را با این روش گردآوری کنید.
یکی از عناصر دکوراسیون ژاپنی که می‌توانید با کمی تغییر در منزلتان استفاده کنید پاراوان‌های چوبی با ترکیب چوب و کاغذ است. اگر قصد استفاده از این پاراوان‌ها را دارید انواع ساده آن با نقوش نزدیک به طبیعت را انتخاب کنید. بادبزن‌ها و چترهای ژاپنی نیز عناصر جالبی برای تزئین داخلی، حیاط، باغ و فضای سبز هستند.
درختان بن‌سای را فراموش نکنید، آنها با زیبایی و لطافت خاص خود دکوراسیون منزلتان را زیباتر می‌سازند. گیاهی که در ایران به نام لاکی بامبو شناخته شده است نیز عنصری آشنا برای دکوراسیون‌های شرقی است. تعداد استفاده از بامبوها مفهوم خاصی در فرهنگ‌های آسیایی دارد، معمولا آنها را در مجموهای سه، پنج یا 9تایی استفاده می‌کنند.
در فرهنگ ژاپنی، میزهای کوتاه و تشکچه برای نشستن استفاده می‌شوند، اگر در گوشه‌ای از منزلتان جایی برای قرار دادن چنین میزی دارید توصیه می‌کنیم حتما از آن استفاده کنید. کودکان نشستن پشت چنین میزهایی را دوست دارند. برای رویه تشکچه‌ها از پارچه‌های ساتن طرح‌دار استفاده کنید، گرچه پارچه‌های ابریشم بسیار زیباتر هستند ولی نظافت آنها بسیار دشوار است.
در انواع ژاپنی این میزهای کوتاه، گرمکنی برای تهیه چای وجود دارد، می‌توانید به‌جای آن از قوری‌هایی که دارای گرم‌کن با محفظه شمع‌سوز هستند استفاده کنید. برای دکوراسیون آشپزخانه به سبک ژاپنی از ظروف چینی با طرح‌های مناسب استفاده کنید، می‌توانید مجموعه‌ای از کاسه‌ها، بشقاب‌های کوچک تخت، چوب‌های غذاخوری و یک رومیزی ساتن را همانند عنصری هنری روی کانتر یا میز آشپزخانه قرار دهید. سعی کنید وسایل تزئینی در هر اتاق جنبه کاربردی نیز داشته باشد، عودسوزها یا اسانس‌سوزهایی را به‌کار ببرید که جاشمعی هم داشته باشند، نور ملایم شمع‌ها و رایحه عود و اسانس تاثیر مثبتی بر افراد دارند و باعث آرامش می‌شوند.
همان‌طور که در مقالات قبلی نیز اشاره شد، برای اضافه کردن عناصر ایرانی نیازی به حذف یا افزودن تمامی نشانه‌های یک سبک خاص وجود ندارد، مثلا اگر رنگ‌های خالص سبک ژاپنی را نمی‌پسندید می‌توانید آنها را با رنگ‌های مورد علاقه خودتان عوض کنید، البته در این صورت باید فرم‌ها را حفظ کنید تا از سبک مورد نظر خیلی دور نشوید. ژاپنی‌ها از لباس‌های قدیمی که کیمونو نام دارند برای تزئین دیوار استفاده می‌کنند، اگر می‌خواهید کمربندهای پهن ژاپنی را به عنوان رومیزی استفاده کنید، پیشنهاد می‌شود خودتان نمونه‌ای از آن را بسازید. فرم و اندازه کمربند را تغییر ندهید ولی به‌جای پارچه‌هایی با طرح‌های ژاپنی، از طرح‌های آشناتر استفاده کنید. نقاشی باتیک یکی از مناسب‌ترین روش‌ها برای تهیه پارچه‌هایی با طرح دلخواه است. نقاشی‌هایی با موضوع طبیعت، تغییر فصل‌ها، گل‌ها و برگ‌های سبز را برای تزئین دیوارها استفاده کنید. در فصل تابستان که گل‌های طبیعی در انواع گوناگون وجود دارند آنها را برای تزئین منزلتان به‌کار ببرید.
شرقی‌ها به استفاده از عناصر اولیه در دکوراسیون تمایل دارند. در سبک ژاپنی نیز استفاده از عناصر آب، چوب، آتش و خاک یا لوازمی که نمادی از عناصر اولیه باشند دیده می‌شود. چند پیشنهاد برای استفاده از عناصر اولیه یا نمادی از آنها را در ذیل ارائه می‌کنیم، با ذوق و قریحه شخصی خود می‌توانید نمونه‌های دیگری نیز بیابید و در دکوراسیون منزلتان استفاده کنید:
برای عنصر آب از آبنماهای آپارتمانی، آکواریوم و آینه استفاده کنید. ماهی‌های طلایی در فرهنگ ژاپنی جایگاه ویژه‌ای دارند. پس اگر آکواریومی با ماهی‌های طلایی دارید قسمتی از سبک ژاپنی را در منزلتان خواهید داشت.
در شرق آتش نمادی از پاکی است. اگر شومینه خانه شما از نوع باز است، حتما در روزهای سرد سال از آتش ملایم آن بهره گیرید. اگر در خانه شومینه ندارید، می‌توانید از تعدادی شمع با رنگ و شکل مورد علاقه‌تان استفاده کنید. وسایل دکوری به رنگ قرمز تداعی‌گر نماد آتش است.
برای افزودن عنصر چوب علاوه بر وسایل چوبی از گیاهان استفاده کنید. ظروف سفالی نمادی از خاک هستند. از سنگ‌های رودخانه‌ای نیز می‌توانید به‌صورت دکوراتیو استفاده کنید.
یک بادآویز که دارای صدایی آرامش‌بخش است جلوی در ورودی یا پنجره بیاویزید، انواعی که از چوب بامبو ساخته شده‌اند به انواع فلزی و کریستالی ارجحیت دارند، زیرا به سبک ژاپنی نزدیکتر بوده و صدای آرامی دارند. سعی کنید در استفاده از وسایل جانبی به حداقل اکتفا کنید. هدف اصلی از تلفیق سبک ژاپنی و عناصر ایرانی افزودن نظم و هماهنگی است.
